De datarevolutie en de informatiesamenleving bieden volop kansen aan de lokale overheid. Zo helpt data bij het beter leren kennen van de eigen inwoners en ondernemers en de dienstverlening aan hen op een hoger peil te brengen. Of om effectiever en efficiënter te opereren bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken.
Belang van dit onderwerp
Om kennis over data en de informatiesamenleving samen met gemeenten te genereren, te bundelen en te delen, heeft VNG Realisatie het kennisnetwerk data en smart society opgezet.
Onderdelen en doelstellingen kennisnetwerk
Wilt u geen activiteiten missen op het gebied van data in relatie tot de informatiesamenleving? Vul dan het "houd mij op de hoogte formulier" in, zodat u wordt uitgenodigd voor meetups en workshops op onderwerpen als kunstmatige intelligentie, algoritmen, open data en de ethische randvoorwaarden.
Het netwerk heeft de volgende doelstellingen:
- Gemeentelijke professionals on- en offline met elkaar verbinden via een op innovatie gericht netwerk;
- Het vergroten van bewustwording bij gemeenten over innovatieve technologie door het onderling delen van kennis en goede voorbeelden;
- Datatechnologie en – toepassingen samen in de praktijk brengen door handelingsperspectieven te schetsen en gemeenten praktisch te ondersteunen; goede voorbeelden vervolgens ook herbruikbaar maken;
- Pilots en projecten begeleiden en onderzoeken op hun waarde voor meerdere of zelfs alle gemeenten; specifiek voor de Omgevingswet en het digitaal stelsel Omgevingswet een aantal praktijkproeven uitvoeren;
- Het samen verzamelen en ontwikkelen van standaarden en instrumenten, zodat gemeenten van elkaar kunnen leren en sneller tot uitvoering kunnen overgaan.
Onderdelen kennisnetwerk
Datagedreven gemeenten
De inzet van data is voor gemeenten zowel interessant voor bestuurlijke doeleinden als voor de bedrijfsvoering. Het team datagedreven gemeenten van VNR Realisatie ondersteunt hen hierbij met projecten op het gebied van bijvoorbeeld datakwaliteit, datatoegankelijkheid en opschaling. Een aantal voorbeelden: de pilot veiligheidsinformatieknooppunt, open data standaarden en Open Raadsinformatie en de voorbereidingen op de Wet open overheid.
Principes voor de digitale samenleving
Onder de naam Smart Society zetten lokale overheden datagedreven oplossingen in om de leefbaarheid, kwaliteit en concurrentiekracht van hun gemeente te verbeteren, in samenwerking met kennisinstellingen, bedrijven en inwoners. Bekende toepassingen zijn ‘slimme’ verkeerslichten die rekening houden met de drukte op de weg, lantaarnpalen die kunnen inspelen op onveilige situaties en slimme afvalcontainers die een seintje geven wanneer ze vol zijn, waarna ze automatisch worden opgenomen in de route van de vuilniswagens.
Data science hub & data-awarenessdagen
De data Science Hub richt zich op de inzichten die data kan bieden bij de aanpak van maatschappelijke opgaven. Sommige gemeenten hebben er al uitgebreide ervaring mee, andere vinden het nog een grote stap. Voor deze laatste groep organiseert de Data Science Hub kosteloos Data Awareness Dagen, ook bij gemeenten op locatie. Daarnaast kunnen gemeenten aansluiten bij data science trajecten waar gemeenten hun ervaringen delen en mogelijk herbruikbaar maken voor andere gemeenten.
Bijeenkomsten, workshops en kennisnetwerk Pleio
Gemeenten vragen om een breed gedragen visie, praktijkvoorbeelden en ervaringen van andere gemeenten op deze thema’s. VNG Realisatie faciliteert hierin met meetups een laagdrempelig platform op Pleio. De meetups zijn bedoeld voor medewerkers van gemeenten die betrokken zijn bij datagedreven werken en vinden maandelijks plaats op een centrale plek in de omgeving van Utrecht. Per meetup is er ruimte voor maximaal honderd deelnemers.
Pleio
Voor alle verslagen en presentaties van de meetups en workshops kunt u terecht op onze Pleio-omgeving. U kunt zich aanmelden en lid worden van de Pleio kennisnetwerk data en smart society. Hier neemt u deel aan discussies en vindt u relevante whitepapers en handreikingen. Daarnaast kunt u lid worden van de LinkedIn-groep (open) data Nederlandse gemeenten & de data science hub forum op VNG fora.
Meetups
De meetups zijn bedoeld voor verdieping of om een concreet resultaat te bewerkstelligen rond een specifiek onderwerp. Hierbij richten we ons op een vooraf vastgesteld vraagstuk en waar mogelijk leveren we een tastbaar product op. Zoals een informatiemodel, een standaard, een praktijkbeproeving of een advies. De workshops lenen zich ook voor consultatie van gemeenten.
Onderzoek datalabs, meetup XL, documenten en artikelen
Bij gemeenten groeit de belangstelling voor datagedreven werken en sturen. In heel Nederland zien we steeds meer gemeentelijke datalabs en dataprojecten. Hiernaar VNG Realisatie een inventariserend onderzoek uitgevoerd. Het onderzoek bestaat uit een samenvatting, de factsheets per datalab en de uitgebreide analyse van de resultaten. Periodiek organiseert het kennisnetwerk een meetup XL om gemeentelijke datalabs een platform te bieden en te werken aan een slimmere gezamenlijke uitvoering.
Documenten en artikelen
- Whitepaper sensordata
- Inventarisatie datalabs: resultaten (05/2019)
- Inventarisatie datalabs: overzicht (05/2019)
- Inventarisatie datalabs: analyse (05/2019)
- Data gekoppeld in strijd tegen ondermijning (10/2018);
- 'Smart society meets smart design' op Dutch Design Week (2018);
- Data awareness dag in Dongen: Wees scherpzinnig!;
- Koken met data;
- DEDA geeft zicht op de andere kant van data (2018);
- Dienstverlening gemeente Enschede krijgt boost door gebruik open data (2018);